Kathmandu

Gisteren reden we Kathmandu binnen. Er was relatief weinig verkeer zei de gids, en hij wees naar de files auto's. 7 uur aanschuiven op hoop van brandstof. Door een of ander conflict wordt Nepal maar zeer matig (25% van de vraag) bevoorraad met brandstof. De zwarte markt tiert welig.

Er is een sightseeing voorzien. Ik had mij ingeschreven. Koorts weerhoudt mij. Hoge koorts.

Ik word stilletjesaan bang voor wat komen zal.

Dit gaat niet goed

Hip hip hoera, we moeten niet vroeg opstaan en we hebben een vrije dag. Wanneer ik mijn kamer uitkom passeer ik M. met H., dokter van dienst. Alles goed ? vraag ik. Marc blijkt 40 graden koorts te hebben. Hij is naar de lokale dokter geweest. Ook (andere) H. is nog altijd ziek. Maagontsteking. Ze sukkelt al een hele tijd.
Ik besluit om deftig te ontbijten en een kleine wandeling te maken.
Het blijkt te hoog gegrepen. Ik besluit om even uit te rusten. Dat even wordt een hele dag in bed. Morgen moeten we weer vertrekken. Weer een dag op de bus. Ik hoop dat M. beter is, want zo'n dag op de bus.

Pokarah

(Foto : Pokhara en meer)

Wat een verandering na India. Na een paar uur rijden in Nepal worden we verrast door een heel ander landschap en bevolking. De rit naar Pokhara mag dan wel zwaar zijn omdat het de tweede dag op rij is, de wegen zijn onderhouden en we worden getrakteerd op prachtige uitzichten over valleien en bergen. Bij onze stops leren we een vriendelijke bevolking kennen. Kinderen spelen en komen nieuwsgierig naar ons kijken. Of ze op de foto mogen ? Wat een wonder dat je dit dan in dat machientje kan zien ! Een oudere dame komt voor me staan. Ze staat met de schouders rechtop, alsof ze poseert. O ? Zou ze graag willen dat ik een foto van haar neem ?

Ik neem een foto en toon haar het plaatje via het schermpje van mijn toestel. Ze kirt van geluk, of is het verwondering ?

Het is nog klaar als we Pokhara binnenrijden. Ons hotel is zowat het tegenovergestelde als wat we de vorige nacht hadden. Het is uitgeleefd en bij een paar reisgenoten heeft zich een familie reuzenkakkerlakken gevestigd. Genoeg om meteen van kamer te verhuizen.

Naar Nepal

Het is een ontzettend zware dag. We vertrekken rond half zes en zullen onderweg ergens ontbijten. De gids is duidelijk : veel zullen we er ons niet moeten van voorstellen. Ik probeer nog snel ergens droge koeken en een fles water te vinden.

De wegen in India - wij zijn in het noorden - zouden bij ons geen wegen noemen. Ze zitten vol putten en obstakels zodat we een gemiddelde snelheid van 30 per uur halen. Maar we zitten in een redelijk goede bus. Er zijn kleine ventilatoren geïnstalleerd en we beschikken bijna allemaal over 2 zetels. Ondertussen ben ik een expert geworden in houdingen 'slapen op 2 zitplaatsen'. Als ik mij helemaal opbol kan ik met mijn rug net op de zetel. Armen en benen helemaal rond mij. Schamen doe ik mij niet, iedereen doet z'n best om een houding te vinden om toch wat slaap in te halen.

Het is donker wanneer we de grens met Nepal naderen. Het lijkt middeleeuws. Het gaat om een modderige weg en poort in de vorm van een omgekeerde U zegt gewoon 'Nepal'. Het regent en het is stikdonker. Onze bagage wordt afgeladen en we moeten tevoet de grens over. Zo'n halve kilometer verder. Geen idee waarom de bus die halve kilometer niet wil doen. Zie ons sleuren met onze koffers in de modder en het pikdonker. Onmiddellijk bieden tal van mensen ons aan om ons te helpen en zeggen ze dat ze onze gids zijn. Wij weten dat we een nieuwe gids krijgen in Nepal, maar het kunnen er toch onmogelijk 6 zijn ?

Voor we Nepal binnenmogen moeten we ons visum van India laten afstempelen en een visum voor Nepal kopen. Gelukkig is dat laatste geen groot karwei, 25 dollar en een paar formaliteiten invullen en het is goed. Maar we zweten en we zijn doodmoe. Het is druk en we verliezen elkaar uit het oog. Ik weet niet meer waar de groep is en trek dan maar op mijn eentje richting Nepal. Even lijk ik nog Inneke achter mij te horen, maar het is zo donker en zo druk dat ik het niet precies weet.

Onze nieuwe (Nepalese) gids Pushkar verwelkomt ons. Hij straalt en bijna Tibetaanse rust uit. We krijgen onze nieuwe bus te zien. Die is ongeveer de helft van onze vorige bus. Geen ventilatoren, sommige mensen op klapstoeltjes. Onze koffers moeten allemaal op het dak. We zitten in rijen van 4 naast elkaar. Als we zo zullen moeten reizen, dagen aan een stuk, hoe zal dat eindigen ? De tranen rollen over mijn wangen. Ik ben doodop.

We reizen verder in het donker richting Lumbini, de geboorteplaats van Boeddha.

Tegen middernacht lig ik in bed. Het is een luxueus hotel waar ik amper van genieten zal, want om 9 uur vertrekken we opnieuw.

Varanasi

Varanasi wordt wel eens de oudste stad van de wereld genoemd. Gek hoe ik dat in ieder land met een grote religieuze traditie hoor. Ach, het maakt niet uit. Oudste of niet, heilig is de stad zeker en daar twijfelt geen enkele hindoe aan. Sommige hindoes komen hier de laatste jaren van hun leven doorbrengen, omdat ze er zeker willen zijn dat hier hun as zal worden verstrooid.

Op ons programma staat dan ook het bijwonen van een hindoe-uitvaart, of pragmatischer : het verbranden van het lijk en het toevertrouwen aan de Ganges. Ik besluit niet mee te gaan, net zoals ik al een paar keer een bezoek binnen in een tempel het overgeslagen. Om een of andere reden voel ik altijd maar meer een meer schroom om aanwezig te zijn bij belangrijke religieuze momenten van een ander. Wat zou ik denken van een groep toeristen bij de begrafenis van een geliefde ? Dat daar een groepje flitsende camera's staan ?

Vroeger zou ik ongelooflijk veel moeite gedaan hebben om er juist wel bij te zijn, maar nu hoeft het niet meer. Ik heb een meer dan gemiddelde interesse in wereldreligies en het begrijpen hoeft niet noodzakelijk het beleven. Het hindoeïsme is sowieso ontzettend moeilijk, zo niet onmogelijk te begrijpen met het verstand. Ik was ooit al eens op een hindoe-uitvaart in Bali. Nou ja, ik weet het niet. Ik hoef er niet bij te zijn.

Anders zit het met het ritueel van het plaatsen van kleine kaarsjes op de Ganges. Men spreekt hier ook wel over de puja, maar dit woord betekent alleen 'het tonen van respect'. Het offeren van lichtjes aan de Ganges kan dan ook niet beter beschreven worden.

Er is heel wat volk gekomen deze avond omdat het een bijzonder puja is. Hij zal uren duren. Tussendoor blijven er zich mensen in de Ganges op rituele manier wassen. Sommigen zijn hiervoor kilometers ver gekomen. Jonge meisjes verkopen kleine mandjes gemaakt van grote bladen met daarin enkele bloemmetjes en een klein kaarsje. Het ritueel is prachtig : massa's mensen die toekijken hoe de zon ondergaat, zingen en kaarsjes op het water zetten.

Varansi is mijn eerste positieve ervaring met India. Het is een drukke stad, maar mensen laten elkaar meer hun gang gaan, ook al worden we nog altijd allerlei koopwaar aangeboden. In het terugwandelen naar het hotel word ik 'gegrepen' door een stier. Ik veronderstel dat het beest net zo verschrikt was als ik want ik had hem gewoon niet gezien. Hij hief zijn kop omhoog en tilde zo mijn arm omhoog. Ik hield er alleen de schrik aan over. Een straat vol mensen, tussendoor een koe of een geit, een varken. Niets verwondert me nog. Dus ook geen goeie dag van een stier.

Treinavontuur

Ik ben aan het genieten van een heerlijke prince koek. Droge koeken heb ik altijd mee op reserve. Deze heeft zelfs een laagje chocolade. Soms kan het eten van iets ‘thuis’ helemaal terugbrengen. Maar er zijn ook andere redenen voor de koeken : eten is niet altijd beschikbaar of te eten. Hygiëne is een woord dat niet echt bij India past. Ik vraag mij af hoe dat komt. Niets is hier schoon en het lijkt alsof ze ook nooit iets echt goed gewassen krijgen, de handdoeken zien goor en wit is een kleur dat enkel ‘bij benadering’ gekend is als het over stof gaat.
In onze groep zijn al heel wat mensen ziek en dat is wel het laatste wat ik wil. Ik probeer ‘s morgens veel te eten bij het ontbijt : boterhammen die uit de broodrooster komen en gebakken eieren. Ik drink ook thee bij het ontbijt. Je kan hier ook cornflakes met gekookte melk krijgen en sommigen eten dat ook maar dat heb ik nog nooit gegeten. Iedereen heeft hier schrik om iets op te doen en dat is echt niet denkbeeldig. Als je dan nog veel in de bus of trein moet zitten dan is het natuurlijk niet leuk.

Gisteren heeft het de hele dag heel erg geregend waardoor heel wat straten helemaal blank staan. Ook de Ganges staat heel hoog waardoor onze boottocht niet doorgaat. Morgen gaan we een of andere plaats in de buurt bezoeken, Sarnath. Het is de plaats waar Boeddha lering gaf onder een boom. Tenminste, zo herinner ik het mij.

Vandaag heb ik sportschoenen gekocht omdat ik enkel 2 paar sandalen bij heb en dat is een beetje stom. In Nepal moeten we een dagtocht doen en er zitten daar bloedzuigers in de plassen water, wat een mens al niet meemaakt dus ! De sportschoenen kostten 1040 roepies.

De reis is zwaar. India is zwaar. Heel zwaar. De zieken in onze groep, het weegt. Het is zo triestig voor hen. Soms lijkt het alsof de groep stiller wordt naarmate we verder trekken door India. Komt het door de vermoeidheid ? Of omdat we elkaar al wat beter kennen en de eerste kennismaking achter de rug is ?
We weten echter dat we hier wel degelijk iets zien en dat dit een echte ervaring is, maar de vermoeidheid, het ontbreken van in de natuur en rust te zijn (alleen tijdens onze ritten zien we kilometers platteland), de vuiligheid, de zinloosheid van dit alles, het slaat ons langzaam maar zeker kapot. Als we in een reality show zaten dan zou dit het moment zijn om iets te organiseren om ons op te vrolijken. Op een terrasje of café zitten bestaat niet en genieten van tafelen gaat ook niet echt want iedereen heeft heel veel schrik om iets op te doen. Het Indische eten is trouwens ook echt kruidig.

Wij zouden de nachttrein naar Varnasi nemen. Of hij zou komen wisten we niet. Onze gids zei : soms komt hij, soms niet. We kunnen maar hopen. Ondanks het nachtelijk uur (iets rond middernacht) was er heel veel volk op het station. Wij hadden heel veel bekijks. Een groep blanken met mooie tassen, wat deden die hier in het midden van de nacht ? Volgestouwde treinen passeerden ons : mensen op de grond, mensen op elkaar. Stond dit lot ons ook te wachten ?

Het is nu bijna middernacht en ik ben nu pas gewassen. Het was toch weerom een drukke dag vandaag ook al heb ik voor een minder druk programma gekozen dan enkele anderen. Vandaag ben ik opgetrokken met een klein groepje. Sommigen zijn ontzettend goed in onderhandelen en hebben weinig schrik, ik was dus blij dat zij de riksja wilden regelen.
We zijn naar Amber geweest en naar een fort daar in de buurt. Het leek wel of ik opnieuw bij de Chinese muur stond ! Zelfs ik zou mij bij de foto’s vergissen, ik zou het alleen maar weten omdat ik het soort steen ken en omdat de Chinese muur ouder is. Ook had deze muur aan een kant een hoge muur (het is in feite een groot pad dat een muur vormt) omdat de concubines ongezien zouden kunnen vluchten. Sommige van die maharadja’s hadden wel meer dan 100 concubines.

We hebben een klein uur over de klim gedaan en het was echt een sportieve inspanning. Ik vond dat heel fijn omdat het zeer rustig was. Indiërs doen een dergelijke klim niet en we hadden een prachtig uitzicht op de natuur en het waterpaleis. Bovenal was het zeer rustig.
Nadien zijn we terug beneden een dorp gaan bezoeken. Vuil vuil en nog eens vuil. Er zat een klein meisje voortdurend aan mij te prullen. Ze zat voordurend aan mij en zat met haar handen in mijn tas. Dat heeft zo’n half uur geduurd, ze bleef ons volgen en aanraken en op een moment had ik er schoon genoeg van. Kinderen doen dat hier vaak, ze proberen van alles. Ze trekken aan je haar en zijn erger dan de aapjes. Ik vind het, net als de anderen vervelend maar gelukkig bezwaart het mijn geweten niet. Armoede is geen reden om te stelen.

Daarna zijn we met de riksja teruggekeerd. Gelukkig bood nu opnieuw een man aan om in de koffer te zitten. We reden langs een andere weg. De riolen zijn hier open en alles is vies en vuil. In diezelfde riolen voor de straat baden de varkens zich. Tel dat op met de koeien die hier vrij rondlopen, en de geiten en het wordt natuurlijk een boeltje. Mijn reisgenoten zeggen me dat het dikwijls stinkt. Gelukkig is mijn reukorgaan niet goed ontwikkeld en ruik ik het bij wijze van spreken pas als ik er met mijn neus boven sta.
Soms gebeurt het dat mensen de vlaaien van de koeien oprapen. Dat doen ze niet om schoon te maken maar omdat ze die willen drogen om dan weer verder te gebruiken.
We zijn ook in een miniem kleine tempel geweest en ik zou er mijn boeken moeten op na slaan om te zien welke god het was. Het is nogal een wirwar. Het was een kleine tempel zo groot als mijn bureau en binnen hing een fel gekleurde afbeelding van een god met uitstekende ogen. Vooraan zat een man te reciteren uit een gebedsboek. Omdat het zo ontzettend donker was denk ik dat het iets te maken had met de aard van de god zelf. Ik geloof niet dat het echt koosjer was, hun godsdienst lijkt hier overigens heel erg verweven met allerlei bijgeloof. De uitpuilende ogen beloofden trouwens ook niet veel goeds. Ik was niet eens echt op mijn gemak, enerzijds omdat “het doorzettende meisje” nog altijd overal aan mij zat maar ook omdat ik op mijn blote voeten was en gezien de smerigheid ik al de vreemdste ziektetaferelen voor mij zag.

Mijn medereizigers, die allemaal wereldreizen achter de rug hebben, weten genoeg verhalen te vertellen van infecties en ziektes (ook langs wondjes op de voeten) dat je gewoon altijd gesloten schoenen zou aandoen !

Over de middag heb ik een sterke kop heerlijke thee gedronken (gekookt, lijkt mij veilig) en een soort pannenkoeken, naan. Het geheel kostte 13 roepies.

In de vooravond zijn we naar een film geweest. Dat was een hele gebeurtenis. Vooreerst was het een imposant gebouw. Mij leek het over te lopen van de kitch (roze kleurtjes) en uit de Barbiewereld maar ik vond Marc’s omschrijving nog beter : een sobere disney. De zaal was groter dan eender welke zaal ik ooit bezocht heb. Je kon de banken vooruitschuiven en je kreeg een aangewezen plaats. Voor de film begon kregen we een soort promotiefilm over Rajastan te zien. Wellicht werd die veel gedraaid, want niemand volgde die nog. Ik vond hem bijzonder mooi en begrijp de bedoeling : mensen laten zien hoe rijk hun cultuur is. Wat toen kwam was iets totaal anders. Het verhaal ging over een jonge Indische man in Canada die aanvankelijk geen succes had tot hij een meisje ontmoette. De film was zeemzoet, zo zoet kennen wij dat niet. Hij verkocht ook dromen en naar verluidt is dit meteen het typische recept van een Bollywood film. Dergelijke films zijn ook altijd halve musicals, want er wordt altijd in gedanst en gezongen. Hilde, een arts in ons midden, was ronduit geschockeerd om de inhoud van de film. De droomwereld was duidelijk het westen en problemen werden op magische of toevallige manier opgelost. Het niveau was bedroevend laag, zelfs wij hadden geen enkel probleem om de film te volgen. Hij zat ook vol stereotypes. De Indiërs zijn er echt dol op, er wordt volop gelachen maar ook echt geapplaudisseerd bij sommige scènes.

Na de pauze viel de groep in kleine groepjes. Sommigen wouden het vervolg zien, anderen gingen in kleine groep, zoals ik, op restaurant. Ik had al uitgerekend dat ik nog later thuis zou zijn als ik nog anderhalf uur flim zou zien en dan nog op restaurant zou gaan.
Omdat ik hier echt te weinig eet besloot ik om eens diep in mijn beugel te tasten en goed te eten. Ik koos een Royal Talli. Een talli is een grote zilveren ronde plateau met allerlei kleine zilveren kommetjes op met verschillende gerechten. Ik kreeg er ook 2 zoete bij, ik veronderstel dat dat het dessert was, al eten de Indiërs het misschien door elkaar. Ik kreeg er naan bij. Met die naan (soort harde pannenkoeken) moet je in die potjes je eten scheppen. Het is een beetje zoals wij met durido’s (of hoe heet dat) doen. Ik vond het heel lekker maar ook zeer erg spicy. Het was allemaal vegetarisch. Opnieuw heb ik niet veel gegeten. Misschien komt het door de warmte, ofwel door de kruiden. Ik neem mij voor om toch wat meer te proberen te eten en indien het niet lukt mijn petit beurs aan te spreken. Deze morgen had ik ook al niet veel gegeten omdat er gewoonweg niet veel tijd was.

Morgen, dinsdag, vertrekken we richting Agra met een tussenstop in …. Een dode stad. Ik ben de naam kwijt. We zouden met een beetje geluk rond half drie in Agra zijn, maar daar geloof ik niet veel van. Ons hotel ligt … op anderhalve kilometer van de Taj Mahal en daar ben ik wel heel blij om. Wij gaan er overmorgen, heel vroeg in de ochtend, naar zien. Overmorgenavond nemen we dan de nachttrein naar Varanasi.

India eerste verslagje

Het is vandaag dag 2 in India en die begon opperbest want ik was uitgeslapen ! Gisterenavond ben ik toch even moeten bekomen. Ik heb gelukkig een kamer alleen en dat is uiterst fijn. Ik heb tot diep in de avond van alles gelezen over jaipur en omstreken en plots de knop omgedraaid : ik ben op reis joehoe !
Deze morgen opgestaan rond 7 uur. Dat viel heel goed mee, ook al zou het dan naar Belgische normen heel vroeg zijn. Mijn bioritme is precies al aangepast, maar ik heb daar eerlijk gezegd nooit echt last van gehad. Deze morgen zijn we naar een observatorium geweest dat astrologie en astronomie verenigde.

Daarna zijn we naar een of ander paleis geweest. Nou ja, ik en een paar anderen zijn niet meegeweest, ik wou gewoon op een bankje zitten en genieten en dat deden een paar andere ook.

Vandaag begint volgens de indiërs het monsoon of moesonseizoen. We hebben vele pelgrims, op weg naar een tempel van Sjiva en geheel in het oranje, tegengekomen. Meteen vielen er ook bakken regen uit de lucht en was de straat plots één drijvende riool. Ik zeg drijvende riool omdat ze sowieso al riool is, ook al is de straat droog. Ik kan mij voorstellen dat heel wat toeristen hier inderdaad zot worden omdat het zo chaotisch, vuil en lawaaierig is. Het is ook ontzettend druk en kinderen ‘hangen’ soms echt letterlijk aan je arm. Ik denk dat ik het aan mijn vele ervaring te danken heb dat ik er mij totaal niet in erger. Ik heb er ook geen schuldgevoel in, al zijn ze straatarm. Het probleem (en dat hebben we al gezien) is dat als je iets geeft aan één kind er binnen de 10 seconden 30 staan en dan wordt het probleem nog groter. Veel erger – maar de lichaamstaal kan hier heel anders zijn – is dat ik hier nog niet echt gelukkige kinderen heb gezien. Wist je dat kinderen onder de 10 niet eens een begrafenisritueel kennen ? Die zijn te jong en betekenen toch niet zoveel. Ze krijgen ook geen bijzonder merkteken of merksteen om te gedenken. Ik heb al vele kinderen zien werken maar gelukkig heb ik ook al halve klasjes schoolkinderen zien rondlopen in uniform.

2 dagen voor vertrek naar India en Nepal

en wat doet een mens dan ?

• zich realiseren dat er nog malariapillen moeten genomen worden (oei, moest ik daar vorige week niet mee beginnen ?)


• naar 6 afleveringen van het nog nooit geziene "Prison Break" kijken en het keigoed vinden


• opgelucht zijn, want gisteren (3 dagen vcoor vertrek) is mijn visum én internationaal paspoort hier geraakt


• nu al mijn lief missen en tegelijkertijd toch te zenuwachtig zijn (tja !)


• American Gangster, Notes on a scandal, Babel en nog wat films op mijn Archos zetten zodat ik kan kijken tijdens het vliegen


• hopen dat ik nog plaats heb om er ook nog een hoop foto's en muziek op te zetten...


• want naar India vliegen is één ding (tien uur of zo ?) maar dan moet ik nog eens duizende kilometers in treinen en dergelijke


• dus heb ik ook een stapel boeken mee (paperbacks, ter plekke achter te laten)


• mijzelf dwingen om niet naar mijn zus te bellen want die vertrekt een dag vroeger en zal ook wel zenuwachtig zijn !

ooit had ik conditie

Zo lijkt het toch. En die 'ooit' is nog niet eens lang geleden. Gisteren ben ik nog es gaan lopen. Jawadde ! Ik lijk zo ontzettend oud. Dat ik in oktober een halve marathon ga lopen, jongens, hoe ga ik dat doen ? En rond mij zijn er heel wat die ... super sportief zijn.

Zo schetste het liefje zijn 'ideale dag' vandaag : eerst een flinke fietstocht, dan naar de bergrit van de Tour de France kijken en dan nog een fietstocht. Nummer 1 en 3 met mij. Ik voelde nog mijn spieren van gisteren, en nu alweer op de fiets ?

Maar hij wou het zo graag. Wat doe je tegenover zoveel 'samen willen' ?

Meefietsen dan maar. Ik zeg nog : toch niet te ver hé ? Net geen 30 km is het geworden.
Wanneer komt die conditie terug ?

Van Rome naar New Delhi, India

Ondertussen zijn we alweer een weekje thuis. De herinneringen aan Rome zijn prachtig maar worden een beetje overschaduwd door de dromen over India. Rome had iets van 'thuis' : met z'n tweeën, bij een goede vriend, een apartement, altijd op dezelfde plaats, op het gemakje.

India wordt iets heel anders. Het lijkt dat ik er voor het eerst niet gerust in ben. Nog nooit heb ik in verschillende reisgidsen zoveel waarschuwingen gelezen over de bewoners van een land. Anderzijds heb ik gelukkig ook veel verslagen gelezen over mensen die gewoonweg verliefd geworden zijn op het land. Overal lees ik dat het er zo anders is. Nergens staat 'hoe anders'. Ook tijdens mijn vorige reizen in Azië vond ik het altijd anders en het beste was om het gewoon over mij heen te laten komen, niet te veel te doen maar nu en dan eens 'deelnemen' en voor de rest go with the flow.

Omwille van al die waarschuwingen reis ik deze keer eens niet alleen. Het zal wennen worden om samen met een groep te reizen, ook al is de organisatie beperkt tot de reis zelf (vervoer) en de logies. De rest moeten we zelf voor elkaar zien te krijgen.

We reizen ook naar Nepal en gelukkig zijn de waarschuwingen daar al heel wat minder. Met een beetje geluk zie ik de top van de Mount Everest....

Gemengde gevoelens toch : uitzien naar, spanning en toch een beetje ongerust...

Vanavond ga ik nog lopen. Veel is er van dat lopen nog niet gekomen, maar ik voel dat het mij veel deugd zal doen. Gewoon lopen om die spanning er wat af te lopen...

laatste dag

Wat willen we nog zien in Rome ? We kiezen voor variatie. Kerken hebben we genoeg gezien en na de vaticaanse musea zien we nog een museum niet echt zitten. Dan maar naar de catacomben. Ik wou altijd wel eens weten wat ik mij daar moest bij voorstellen.

De catacomben bevinden zich buiten de (toemalige) stadsgrenzen, zoals alle graven in die tijd. Je kon enkel buiten de stad begraven worden en christenen aanvaardden (toen) geen crematie.

Buiten de grenzen betekent ook een flink stuk wandelen. In de hitte van weerom zo'n 38 graden doen we er, langsheen de Via Appia, maar liefst meer dan 2 uur over, . Dat komt omdat we de weg niet goed kennen en ik nu en dan een rustpauze neem. Van mijn vermeende conditie lijkt niets meer over te zijn. Ik moet nu en dan drinken, veel drinken om gewoonweg overeind te blijven. Ook ons noodrantsoen helpt ons dikwijls : droge koekjes. Bij iedere reis heb ik ze bij of koop ik ze ter plaatse. Thuis zou ik ze niet eten, maar ver weg zijn ze dikwijls voedzaam en geven ze een energiestootje.

Er zijn veel catacomben en we kiezen voor die van St. Sebastiano. Het is er koel, zoveel meters onder de grond. Alle 'beelden' in mijn hoofd lijken ongeveer te kloppen, alleen waren de graven kleiner en de gangen veel smaller. Dat het labyrinth zo groot was had ik mij niet kunnen voorstellen.

Op de een of andere manier lijkt het alsof we echt zoveel eeuwen terug zijn. Hier waren ze dus, de christenen. Of althans, sommige van hen. Genoten ze toen ook van de koelte ? Deden ze er een babbeltje, of was het altijd heel ernstig ?

Wij kunnen er gerust een babbeltje doen, want de lijken zijn verhuisd en van geurhinder kunnen we niet spreken, maar hoe moet dat toen geweest zijn ? Het mag er wel 'koel' lijken tegenover de hitte buiten, koud is het er niet. Met T-shirt en shorts hebben we het er niet te koud. Dus zo gezellig kan het er ook niet geweest zijn...

Thuisgekomen biedt onze gastheer ons 'Een laatste Avondmaal' aan én een laatste wandeling door Rome. Het is na twee uur als we ons bed zien. Om vijf uur moeten we er weer uit. Dat belooft !

Trop est trop !

Zoals elke toerist... gaan we een bezoek brengen aan de Vaticaanse Musea. Jaja, in meervoud. Ik kan niet anders dan onder de indruk zijn, zowel van de hoeveelheid als van de grote namen die hier hangen en staan. Sommige werken zijn gekocht, andere 'gekregen'. Er zijn al eeuwenlang pausen, het Vaticaan zal nog wel even bestaan, dus 'dikt' de collectie gewoonweg aan. Dat 'gewoon aandikken' werd mij vooral duidelijk op het eind van de 'rit', het leek alsof het gewoon bijeen stond, er was weinig werk gemaakt van thematiek of uitleg, op bepaalde momenten leek het gewoon een verzamelplaats. Veel werken kwamen niet tot hun recht.

Men had er beter kleine musea van gemaakt met aparte ingangen of tickets, want geen mens lijkt gemaakt voor zo'n hoeveelheid pracht en 'zoveel groten' naast elkaar. Op den duur ben je echt (wij toch) oververzadigd. En laat dan net, wanneer je alle hallen en lange (170 meter) gangen ben gepasseerd en dat eerst nog met volle aandacht gedaan hebt, de vermoeidheid toeslaan (museum fatigue that makes you collapse), net op dat moment land je in de Sixtijnse kapel, het 'kroonjuweel' als we velen mogen geloven.

Het kon er niet meer bij. Alsof de inspanning om nog naar omhoog te kijken teveel was. Hier en daar stonden supposten te roepen 'quiet please', maar dat mocht niet baten, net zomin als de 'please don't take photographs'.

Ik zou het echt allemaal eens opnieuw willen doen, maar dan hooguit 30 werken per keer, en thematisch of een bepaalde schilder. Alleen zal dat nooit lukken. Want om echt de smaak te pakken te krijgen moet je ruimte hebben, om een werk van links en rechts te zien, van veraf en van dichtbij. En er moet rust zijn. Dingen die er wel zijn in de meeste musea. Maar niet hier dus.

Niet in deze 'opslagplaats' van kunst.

Spijtig.

Bij onze gastheer

We zitten door een goed stuk van de maandag en er komt een lichte paniek over ons. Hebben we wel goed afgesproken met onze goede vriend ? Onze laatste mail is alweer een maand geleden en toen schreef hij 'nog minder dan 60 keer slapen !' Dat is mathematisch natuurlijk juist, maar misschien had hij een andere maand voor ? En zitten we straks zonder slaapplaats en moeten nog haastig iets zoeken ? En wat als zijn vliegtuig bijvoorbeeld vertraging had ? Of niet geland is en hij nog meer dan duizend kilometer ver weg is ? We lachen onze zenuwachtigheid weg. Het komt wel in orde.

Rond zes uur krijgen we een belletje met een afspraak voor 21.30. 'Op de Spaanse Trappen'. Dat zouden wel wel vinden. En ja, na zovele jaren herken ik hem. Hij staat beneden te zwaaien ! Wat een fijn weerzien.

Hij 'troont' ons binnen in zijn 'paleisje'. Italianen wonen niet afzonderlijke huizen maar in grote complexen. Hij mag dan een stuk ouder zijn dan ons én het mag dan al na tienen zijn, hij trakteert ons nog met een ferme wandeling én een beroemde "gelatino".

We lopen over het Piazza Navona alwaar we weer werk (4 fonteinen) van Bernini tegenkomen. De naam Bernini fascineert mij, uiteraard omwille van de avonturen van Landon in het Bernini-mysterie. We wandelen verder richting Pantheon, iets wat we zeker moeten bezoeken, zegt hij. Ondanks het late uur zijn nog vele mensen op pad, toeristen én Romeinen die keuvelen, kletsen of verliefd in elkaars ogen duiken. Rome is een stad voor verliefden, meer nog dan Parijs.

Het is laat wanneer we ons bed inkruipen. Het is nog altijd maandag. Het begin van de week.

Een diepere kennismaking

Na onze algemene site seeing en 'acclimatisatie' gooien we ons vandaag in het echte toeristenleven. Op top stond bij het liefje het colloseum. Er loopt veel volk rond maar de wachtrij valt dik mee. Zo'n tien minuutjes. Lief besluit om een audiogids te huren, waardoor het lijkt alsof hij continu aan het bellen is. Ondanks de duidelijke Britse gids vindt hij er niets aan. Hij vertrouwt liever op mijn uitleg die ik enthousiast voorlees uit The Rough Guide Rome.

Het colloseum doet mij denken aan The Gladiator, de film die ik ... nog nooit gezien heb. Ik zal hem eens moeten zien. Mijn kennis van het de Romeinen zit ver. Toch wat hun gebouwen en spelen betreft. Christenvervolgingen gaan al wat beter, maar ik lees meteen dat het voeren van christenen aan de leeuwen op z'n minst uitzonderlijk, zo niet een mythe was.

Ik ben onder de indruk van de bouwkunst van de Romeinen. Een stadium voor 70 000 man dat snel in en uit kon, een ticketsysteem met genummerde plaatsen, sanitaire voorzieningen (met afvoer !) en een heel takelsysteem om de leeuwen en andere grote dieren op te hijsen. Wauw !

Wij hebben een dubbelticket gekocht en komen nadien terecht in de bijna beste plek van Rome. Het forum Forum Romanum, met Romeine Champs Elysee inbegrepen. Zo moet het er hebben uitgezien :

en zo ziet het er nu uit :

Ik kan er niet genoeg van krijgen. Mijn fantasie heeft geen moeite om de keizer te zien binnenrijden, ik zie de Vestaalse maagden zonder problemen kuieren rond hun vijver en daar zijn een paar Romeinen aan het discusiëren. The Upper Rich, lees ik in mijn gids.

Lief kan mijn enthousiasme niet bijhouden en nestelt zich na een tijdje in de schaduw van een Stuk Geschiedenis. Hij haalt zijn geliefde boek (met toepasselijke titel) uit en zegt 'ga maar liefje'.

Ik doe er nog een dik halfuur bovenop. Ik blijf leven in de overtuiging dat ik een of ander zuiders gen in mij heb. Want wat de temperaturen ook zijn, ik voel mij zo fris als een hoentje. De hoge temperaturen deren me niet. Ik ben geboren om te reizen !