Aan de hand van deze criteria, toont Dirk De Wachter, psychiater, aan dat eigenlijk de hele maatschappij aan borderline lijdt.
In het net bekeken boekenprogramma van de VPRO hoorde ik hoe De Wachter bij dit idee gekomen was. Als psychiater gaf hij heel wat lezingen over borderline. Hij deed dit voor niet-gediagnosticeerde mensen, 'normale' mensen zo u wil. Toen hij de kenmerken van borderline besprak, kreeg hij steeds meer herkenning vanuit zijn publiek. 'Dit herkennen wij ook'. Een tegenslag, het niet meer functioneren kan er voor zorgen dat de ene wél en de andere niet in de psychiatrie belandt.
De Wachter vertelde verder over de intolerantie. Het is alsof er een 'normaliteit' bestaat en wie niet aan die normaliteit voldoet, wordt doorverwezen naar een hulpverlener, waar er (te) dikwijls medicatie wordt opgestart. In dit verband maakt De Wachter zich ook zorgen over allerlei labeling/medicamentisering van jonge kinderen.
Volgens De Wachter is er zeer zeker een verband tussen onze (westerse) maatschappij en de grote groep mensen die het moeilijk heeft om nog mee te kunnen en die psychische problemen heeft.
De criteria van borderline (vgls De Wachter)
- verlatingsangst
- instabiele en intense relaties
- onaangepaste agressie
- identiteitsstoornissen
- affectlabiliteit
- impulsiviteit
- voorbijgaande, stressgebonden paranoïde dissociatiessymptomen
- automutulatie en suïcidaliteit
- zinloosheid en leegte
Het is een boek waar ik wat ongemakkelijk van werd maar toch grotendeels moest beamen. Waar zijn we mee bezig ? Moet dit allemaal ? Wat doen we onszelf en elkaar aan ?
En waarin ligt de hoop ?
Zoals ik het las, in de hechting, wie zich verbonden weet (en zijn hart ook al eens kan luchten bij een ander), staat sterker. Hechting verleent identiteit en geeft zin. Hechting staat tegenover extreem doorgedreven individualiteit en extreme (keuze-)vrijheid.
Hoopgevend is De Wachter in zijn boek niet. Hij signaleert meer dan hij hoop geeft. Maar zijn boodschap is wél duidelijk : zoals het nu gaat draaien we allemaal door.
Dirk De Wachter, Borderline Times, het einde van de normaliteit 2013 (9de druk)